Τετάρτη 17 Αυγούστου 2016

Ο Γιάννης Καλπούζος μιλάει στον Μίλτο Γήτα με αφορμή την επίσκεψη του στα Ιωάννινα


Ο βραβευμένος συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος, έδωσε μια αποκλειστική συνέντευξη στον ανταποκριτή του BOOKIA στην Ήπειρο, Μίλτο Γήτα λίγες ώρες πριν την παρουσίαση του νέου του μυθιστορήματος «σέρρα, η ψυχή του πόντου» από τις εκδόσεις Ψυχογιός, στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, τα Ιωάννινα. Ο Γιάννης Καλπούζος μέσα από τη συνέντευξη του μας απαντάει στο γιατί τον ελκύουν τα ιστορικά μυθιστορήματα ενώ μας δίνει και μια ιδέα για τα επόμενα σχέδια του.


E: Πως και γιατί αποφασίσατε να γράψετε τη Σέρρα;

Αφετηρία υπήρξε το ενδιαφέρον μου για τον ελληνισμό στα απόμακρα γεωγραφικά σημεία, το οποίο ήδη έχει εκδηλωθεί με τα προηγούμενα ιστορικά μυθιστορήματά μου· οθωμανοκρατούμενη Άρτα στο "Ιμαρέτ", Κωνσταντινούπολη και άλλες περιοχές στο "Άγιοι και δαίμονες" από το 1808 μέχρι το 1831, Κύπρος Ενετοκρατία, Οθωμανοκρατία και τα πρώιμα χρόνια της Αγγλοκρατίας στο "Ουρανόπετρα". Με συγκλόνισε και η αγριότητα -είτε αφορούσε μεμονωμένα άτομα, είτε ομάδες, είτε την οργανωμένη βία του κράτους-, το άδικο για τη μη αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο της γενοκτονίας, η δύναμη των Ποντίων να σηκώνουν ξανά και ξανά το κεφάλι ύστερα από τους αλλεπάλληλους κατατρεγμούς και το γεγονός ότι όσα συνέβησαν μου παρείχαν την ευκαιρία να μιλήσω για τις διαδρομές που μπορούν να οδηγήσουν τον άνθρωπο στις καλύτερες και στις χειρότερες στιγμές του και συγχρόνως να βυθιστώ στην ψυχογραφία και να στοχαστώ πάνω σ' αυτή.

E: Τι θα διαβάσει ο αναγνώστης στο νέο σας μυθιστόρημα; Πείτε μου δύο λόγια για τους ήρωες του;

Όλα ξεκινούν από την Τραπεζούντα και την Ορντού ή Κοτύωρα το 1915 κι ενώ μαίνεται ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος. Ο Γαληνός Φιλονίδης διχάζεται ανάμεσα σε δυο γυναίκες, μια Αρμενοπούλα και μια Ρωμιά οι οποίες έχουν τη συμβολική τους αξία, και δοκιμάζονται οι ηθικές αρχές του, ενώ ένας θηριώδης χωροφύλακας γίνεται ο κακός του δαίμονας και μαζί ένας Ρωμιός καταδότης.

Οι ήρωες του μυθιστορήματος θα παρασυρθούν στη δίνη των μεγάλων ιστορικών γεγονότων μέσα από περιπετειώδεις διαδρομές. Ωστόσο σε μικρότερα ή μεγαλύτερα διαστήματα η ζωή κυλά στους ομαλούς ρυθμούς της καθημερινότητας κι έτσι διαφαίνεται στο υπόστρωμα όλη η ζωή στον Πόντο, σε πόλεις και χωριά.

Εξιστορούνται οι σφαγές των Αρμενίων, η διετής κατάκτηση της Τραπεζούντας από τους Ρώσους, το αντάρτικο κίνημα και οι προσπάθειες για τη δημιουργία ελληνικής Δημοκρατίας στον Πόντο. Ξεδιπλώνονται σελίδα προς σελίδα τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Νεότουρκοι και στη συνέχεια οι Κεμαλιστές. Αναπαριστάνεται η καθημερινή ζωή στα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, όπου κατέφυγε σημαντικό μέρος των προσφύγων του Πόντου, ενώ εντάσσονται στη μυθιστορία οι διώξεις επί Στάλιν, τα στρατόπεδα εργασίας στη Σιβηρία, οι στέπες του Καζακστάν, με τους αφόρητους καύσωνες το καλοκαίρι και το σφοδρό ψύχος τον χειμώνα, και πολλά άλλα.

Τα ιστορικά γεγονότα μπλέκονται με την περιπέτεια, τους πόθους και τα δεινά των Ποντίων, αλλά και με τους λογοτεχνικούς στόχους του βιβλίου καθώς το «σέρρα» πραγματεύεται πλήθος θεμάτων και μέσα από το μακρύ ταξίδι του Γαληνού Φιλονίδη αναδείχνεται ένας δρόμος προς την αυτογνωσία και τη γνώση του κόσμου.

E: Γιατί ασχολείστε με τα ιστορικά μυθιστορήματα; Τι σας ελκύει σε αυτά;

Με ελκύει η περπατησιά της ιστορίας που καταγράφουν οι απλοί άνθρωποι, οι συνήθειες και οι νοοτροπίες που κληροδοτούν μέσα από την προφορική εκπαίδευση από γενεά σε γενεά, αλλά και τα διδάγματα που μπορεί να προσφέρει η αναδρομή σε αλλοτινούς καιρούς. Με ελκύει ιδιαίτερα η μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς, η οποία ελάχιστα διαφοροποιείται ανά τους αιώνες. Μ' ενδιαφέρει να εισχωρώ στις ζωές των ανθρώπων του παρελθόντος και να μην ανιχνεύω μονάχα τη σκόνη της Ιστορίας, γιατί είμαι πεπεισμένος ότι εμπεριέχουν το σήμερα και το αύριο, διδάσκουν, παραδειγματίζουν και μας προσφέρουν τη δυνατότητα να δούμε πιο αισιόδοξα και με αυτοπεποίθηση το μέλλον.

E: Είναι τελικά το βιβλίο καταφύγιο για τη ψυχή του ανθρώπου;

Βεβαίως αποτελεί καταφύγιο. Όμως κυρίως είναι πηγή προβληματισμού και γεννήτρια συγκινήσεων και στοχεύει γενικότερα στην αγωγή της ψυχής.

E: Ποια είναι τα άμεσα σχέδια σας; Γράφετε αυτή την εποχή;

Ένα επόμενο ιστορικό μυθιστόρημα, το οποίο μάλλον θα έχει ως κέντρο του την πρωτεύουσα της Ηπείρου. Ωστόσο, ακόμη είναι πολύ νωρίς για να σας απαντήσω με σιγουριά και με περισσότερες λεπτομέρειες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου